Vay Anam Vay, Neler Dönmüş Satoshi ya? serimizin otuz beşinci yazısındayız. Bu hafta, bitcoin’in aylar sonra 62.900 doları aşması açısından yeşil bir hafta oldu.
Bu haftaki yazıda; gece saatlerinde gelen ETF haberinin yanı sıra BSN’in Türkiye’deki portalından, United Wholesale Mortgage’ın kararından, Çin’deki operasyondan, G7 toplantısından, Binance’in yeni yetkilisinden ve Amerikalı nükleer mühendisten bahsedilecek.
Bitcoin borsa yatırım fonuna şipşak bakış
ProShares, oluşturmak için bu yaz başvuruda bulunduğu Bitcoin Strategy ETF’ini 18 Ekim’de resmen kurmaya hazırlanıyor. İşlemlerin bu tarihte başlayacağı kesin olmasa ve son dakikada regülasyon tarafında bir müdahale görülebilecek olsa da, fonun pazartesi günü NYSE Arca’da, $BITO koduyla listelenmesi bekleniyor. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonunun (SEC), reddedeceği borsa yatırım fonu başvurularını reddettiğine dair açıklama yapması gerekse de aynı durum tam tersi için geçerli değil. Dolayısıyla fonun onaylandığına dair resmi bir açıklama yapılmasına gerek yok. Başvurusu yapıldıktan sonraki belli bir zaman dilimi boyunca ret almayan fonlar, yeşil ışığı almış sayılıyor. ProShares’in fonu yatırımcılara doğrudan bitcoin’e yatırım yapma fırsatı sunmamakla birlikte, ABD’de bitcoin vadeli işlem sözleşmelerine yatırım yapacak ilk borsa yatırım fonu olacak. SEC Başkanı Gary Gensler, bitcoin için bunun gibi 1940 tarihli yasa doğrultusunda yapılan ETF başvurularına duyduğu ilgiyi gizlemeyip, bunların yatırımcılara koruma sağlayabileceğine işaret etti. Valkyrie, VanEck, Invesco ve BlockFi gibi isimlerin yanı sıra ProShares, Gary Gensler’in açıklamalarına uygun şekilde başvuruda bulunan ilk şirketti. Spot bitcoinin değil bitcoin vadelilerinin fiyatını izleyecek olan fon, yatırımcılara kripto paralarla bağlantılı bir fona regüle edilmiş şartlar altında yatırım yapma fırsatı tanıyacak.
Çin’deki blockchain ağından Türkiye hamlesi
Çin merkezli bir blockchain girişimi olan Blockchain Services Network (BSN), biri Türkiye’de, diğeri Özbekistan’da olmak üzere iki yeni portal açmaya hazırlanıyor.
BSN’in kurucularından Red Date Technology, bu yılın sonuna kadar hazır olması planlanan portalların işletimi için Türkiye – Çin İktisadi Eşleştirme Merkezi (TUCEM) ile iş birliği yapılacağını açıkladı.
Temeli 2018’de atılan Blockchain Services Network, Red Date Technology’nin haricinde China Mobile, China UnionPay ve hükümete bağlı bir think tank olan Çin Devlet Bilgi Merkezinin katkıları ile kuruldu.
BSN, Çin’deki şirketlere, devlet kurumlarına, finans kurumlarına ve daha farklı kuruluşlara kendi blockchain aplikasyonlarını oluşturmak için gereken altyapıyı sağlıyor.
Çin’in farklı şehirlerine yayılmış bulut-tabanlı düğümlerle çalışan BSN; biri Çin versiyonu, öbürü uluslararası versiyon olmak üzere iki versiyona sahip.
Uluslararası versiyonunda, Çin versiyonunda kullanılamayan bazı blockchain ağlarını da destekleyen BSN, eylül ayında Güney Kore’de bir portal açacağını duyurmuştu.
Red Date Technologies, Haziran 2021’de aralarında Saudi Aramco’ya bağlı Aramco Ventures bünyesindeki Prosperity7 Ventures’ın ve Hong Kong merkezli yatırım firması Kenetic’in bulunduğu bir grup yatırımcıdan 30 milyon dolar A Serisi yatırımı aldı.
Mortgage devi, bitcoin planından vazgeçti
ABD’nin en büyük ikinci mortgage kurumu United Wholesale Mortgage, konut kredilerinde bitcoin ile ödeme alma planını iptal etti.
Tamamen perakende kanallar üstünden hizmet veren United Wholesale Mortgage, ağustos ayında bir açıklama yapıp, kripto para kullanımıyla ilgili bir pilot çalışması yapacağını duyurdu.
CNBC’nin haberine göre bu pilot çalışmaları kapsamında bitcoin, ether ve dogecoin ile ilgili testler yapıldı ve ödeme sürecinin nasıl işlediği değerlendirildi. Ardından, ilkli eylül ayında, kalan beşi ekim ayında olmak üzere toplamda altı konut kredisi ödemesi kripto parayla alındı.
United Wholesale Mortgage CEO’su Mat Ishbia, müşterilerden kripto para kullanımı konusunda yeteri kadar “talep görmediklerini” ve bu nedenle kripto para planını iptal ettiklerini açıkladı.
“Kripto alanındaki yasal belirsizlikler ve ek masraflar yüzünden, şu an için pilot çalışmaların ötesine geçmeme kararı aldık.”
United Wholesale Mortgage, bir SPAC anlaşması sonrasında Ocak 2021’de Gores Holdings IV ile birleşip, 16.1 milyar dolar değerlemeyle New York borsasında işlem görmeye başlamıştı.
Çin’de 800 milyon yuanlık operasyon
Çin’in Guizhou eyaletindeki Zunyi kentinde 800 milyon yuanlık (1.1 milyar lira) bir şebekeye karşı düzenlenen operasyonda, onlarca kişilik bir suç örgütü çökertildi.
Örgüt üyeleri, insanlarla şirkete çalışan arıyormuş gibi iletişime geçerek, bu insanlardan aldıkları bilgileri kripto para borsaları Binance, Huobi ve OKEx’te hesap açmak için kullandılar.
Yerel bir haber kaynağına göre “düşük fiyattan alıp yüksek fiyattan” satarak kazanç sağlayan örgüt, buradan elde ettiği geliri telefon dolandırıcılığıyla ve daha farklı yöntemlerle aklamaya çalıştı.
Örgüt, yaptığı işlemlerin ortaya çıkmaması için 500’den fazla banka kartı kullandı ve yalnızca küçük meblağlarla işlem yaptı.
Polisin aylarca hazırlanarak düzenlediği operasyon sonucunda yaklaşık 100 şüphelinin gözaltına alındığı, bu operasyon sayesinde ülke genelindeki 332 telekom dolandırıcılığı vakasının da çözüldüğü bildirildi.
Operasyon kapsamında 9.56 milyon yuan, değeri 3 milyon yuanı aşan varlıklar, 51 tane cep telefonu, 15 bilgisayar ve 511 banka kartı ele geçirildi.
Çin Merkez Bankası, 24 Eylül tarihli bildirisinde kripto paralar ile bağlantılı her türlü işlemin yasa dışı olduğunu ilan etti. Bu haftanın ortasında aktarılan haberlere göre mesajlaşma devi WeChat, kullanıcıların “Binance” ve “Huobi” terimleri için yaptığı aramaları bloke etmeye başladı.
G7 maliye bakanları ve merkez bankası başkanlarından CBDC açıklaması
Bu haftanın başında aktardığımız üzere, çarşamba günü bir araya gelen G7 temsilcileri, dijital merkez bankası paraları (CBDC) için esas alınacak 13 tane ilke belirlediler.
G7 maliye bakanları ve merkez bankası başkanları, dijital paraların “kayda değer faydalarının” olabileceğini belirtmekle birlikte, bunların her şeyin ötesinde şeffaflık, hukukun üstünlüğü ve sağlam ekonomi yönetimi temelinde geliştirilmesi gerektiğini vurguladılar.
G7 üyelerinin finans otoriteleri, çarşamba günü Birleşik Krallık Maliye Bakanı Rishu Sunak’ın önderliğinde bir araya geldiler. Yapılan görüşme sonucunda üstünde uzlaşma sağlanan noktaların bazıları şunlar oldu:
Dijital merkez bankası paraları, merkez bankalarının parasal ve finansal istikrar bakımından üstlerine düşen görevleri yerine getirmesine engel olmamalı. Gizlilik standartlarının çok sıkı olmasına, vatandaşların kişisel verilerinin korunmasına ilişkin hesap verebiliyor olmaya ve bu verilerin nasıl korunduğu ve kullanıldığı konusunda şeffaf olmaya önem verilmeli. Oluşturulacak CBDC ekosistemlerinin siber ve operasyonel riskler ile dolandırıcılığa karşı dayanıklı olması ve enerji tüketimi bakımından verimli olması gerekiyor. CBDC’lerin kullanıldığı ortamın şeffaf ve rekabete açık olması, bu ortamda ödeme seçenekleri bakımından çeşitliliğin ön plana çıkarılması gerekiyor. Dijital paralar, uluslararası para transferlerini iyileştirebileceği için, farklı CBDC’lerin birbiri ile uyumlu şekilde çalışabiliyor olması gözetilecek. Olası bir dijital para projesinin uluslararası parasal ve finansal sistemde yol açabileceği olumsuz sonuçların minimize edilmesine özen gösterilecek.
Almanya, ABD, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Kanada’dan oluşan ve Avrupa Birliği’nin de temsil edildiği G7’de hiçbir üye, henüz dijital para konusunda nihai bir karar almadı.
Çarşamba günkü toplantı sonrasında yapılan açıklamaya göre üyeler, dijital para ve özellikle stablecoin konularında iş birliği yapmayı sürdürecek.
Binance yasal uyumluluk kadrosuna yeni bir isim kattı
Dubai Finansal Hizmetler Otoritesinin (DFSA) eski uluslararası ilişkiler müdürü Mark McGinness, perşembe günü yapılan açıklamaya göre Binance ekibine katıldı.
Özel sektördeki paydaşlarla, uluslararası regülatörlerle, ulusal düzeydeki menkul kıymet otoriteleri ile çalışan ve sektörde 30 yılı aşkın tecrübesi bulunan McGinness, Binance’in regülasyondan sorumlu irtibat yetkilisi olacak.
Dubai Finansal Hizmetler Otoritesinde 16 yıl boyunca görev alan isim oradaki finans merkezi için 85’ten fazla regülatörün yer aldığı bir ağ oluşturdu. Binance’in açıklamasına göre McGinness, Dubai’deki görevinden önce Avustralya Menkul Kıymetler ve Yatırım Komisyonunda görev aldı ve Uluslararası Para Fonu ile Dünya Bankası gibi kurumlara danışmanlık yaptı.
Binance CEO’su Changpeng Zhao, McGinness’in sektördeki “en saygın regülatörlerden” biri olduğunu belirtip, “Sektörü dünya genelindeki regülatörlerin ve politikacıların desteğini alarak büyütmeye çalıştığımız şu dönemde Mark’ın (Binance’e) katılması yalnızca Binance için değil, tüm sektör için büyük bir adım.” açıklamasında bulundu.
Son birkaç ay içerisinde birçok regülatörün radarına giren Binance, Zhao’nun açıklamalarına göre finans otoriteleri ile artık eskisinden “daha aktif” bir diyalog kurmaya başladı. Şirket yakın zamanda Abu Dabi’nin finans otoritesinin eski CEO’su Richard Teng ile Greg Monahan, Tigran Gambaryan ve Matthew Price’ı kadrosuna katmıştı.
Amerikalı nükleer mühendis tutuklandı
ABD’de Federal Soruşturma Bürosu, donanmada görev alan Jonathan Toebbe adlı 42 yaşındaki bir şahıs ile onun 45 yaşındaki eşi Diana Toebbe hakkında geçen hafta bir suç duyurusunda bulundu.
Resmi belgelerde yer alan bilgilere göre donanmada bir nükleer mühendis olarak çalışan Jonathan Toebbe, ulusal güvenlik açısından hassasiyet taşıyan bazı gizli bilgileri, ismi açıklanmayan bir ülkeye satmaya çalıştı.
Toebbe’nin geçen yıl ismi açıklanmayan bu ülkenin temsilcilerine gönderdiği bir paket, Aralık 2020’de FBI tarafından ele geçirildi. Paketin içinde Amerikan donanmasına ait bazı resmi belgelerin, içerisinde bazı talimatlar barındıran bir mektubun ve bir SD kartın bulunduğu açıklandı.
FBI ajanları, paketin içinde yer alan iletişim bilgilerini kullanarak, takma bir e-posta adresiyle Toebbe ile iletişime geçti. Toebbe, Amerikan donanmasına ait olan ve ismi açıklanmayan bu ülkenin “yararına olabilecek” bazı bilgileri 100.000 dolar karşılığında satmayı, ödeme işleminin de Monero (XMR) cinsinden yapılmasını teklif etti.
FBI, düzenlenen operasyon kapsamında Toebbe’ye Monero’yu kullanarak önce 10.000, ardından sırasıyla 20.000 ve 70.000 dolar değerinde ödeme yaptı.
Ajanlar, Toebbe’den aldıkları SD kartta özellikle her biri yaklaşık 3 milyar dolar değerinde olan Virginia sınıfı denizaltılara ilişkin bazı gizli bilgilerin yer aldığı tespit etti.
Amerikan donanmasına ait hassas belgeleri, çizimleri, planları, notları ve bilgileri satan Toebbe, Atom Enerjisi Yasası’nı ihlal etmekle suçlanıyor.
Geçen cumartesi günü tutuklanan Toebbe çifti, bu haftanın başında Martinsburg’de hakim karşısına çıktı fakat haklarında öne sürülen iddialarla ilgili herhangi bir yanıt vermedi. Bir sonraki duruşmanın çarşamba günü yapılması planlanıyor.