Vay Anam Vay, Neler Dönmüş Satoshi ya? serimizin yirmi sekizinci yazısındayız. Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH) fiyatlarının 24 saat içerisinde yaklaşık %4’erlik artış yaşadığı bir cumartesideyiz.
CoinGecko verilerine göre bu iki majör kripto para sırasıyla 49.000 ve 3.200 doların üstünden alınıp satılıyor.
Bu yazıdaysa bunların fiyatından ziyade uzun vadeli Bitcoin yatırımcılarının rekorundan, Binance’ten, Manchester United’ın eski oyuncusundan, Facebook’tan, zorluk güncellemesinden, piyasadaki toparlanma belirtilerinden ve Jack Dorsey’nin planından bahsedilecek.
Kripto para yatırımcıları kar almaya devam ediyor
Bitcoin fiyatının hızla düşüşe geçtiği mayıs ayında kripto para borsalarına yaklaşık olarak 140.000 BTC’lik net giriş kaydedilmiş, temmuz ayında ise trend tersine dönmüş ve 110.000 BTC’lik bir net çıkış olmuştu.
Glassnode’un bu haftanın başında paylaştığı verilere göre borsaların cüzdanları, ağustos ayında yeniden kabarmaya başladı. Glassnode ekibi, Bitcoin’in 50.000 dolara ulaşması ile birlikte özellikle “alım maliyetine” yaklaşmış olan yatırımcıların piyasadan çıkış yapıyor olabileceğini belirtti.
Piyasada son dönemde satış yapmaya başlamış yatırımcılar arasında bundan en erken 6 ay önce Bitcoin aldığı varsayılan yatırımcılar yer alıyor. Spent Output Age Bands adlı metrik, 6 ay-5 yıllık coinlerin harekete geçtiğine ve eski yatırımcıların kar satışı yapmaya başladığına işaret ediyor.
Buna karşın, Bitcoin’in gerçekleşmiş piyasa değerini coinlerin yaş grubuna göre parçalara ayırmak için kullanılan Realised Cap HODL metriği özellikle son 1 ay içerisinde satın alındığı varsayılan coin grubunun ağustosun başından beri “şişmeye başladığını” gösteriyor.
Bu sırada uzun vadeli yatırımcıların cüzdanlarındaki toplam coin sayısı 12.69 milyon Bitcoin’e çıkıp, Ekim 2020’deki seviyeyi aştı ve tüm zamanların rekorunu kırdı.
Glassnode ekibi bu veriler ışığında bazı yatırımcıların kar satışı yaptığını fakat piyasada “bu coinleri karşılamaya yetecek kadar talep olduğunu” ve piyasadaki arz dinamiğinin “makro boyutta olağanüstü düzeyde bullish olduğunu” belirtiyor.
Binance’ten Singapur’da regülasyon odaklı hamle
Kripto para borsası Binance, Singapur’da Binance Singapore adıyla yürüttüğü faaliyetleri yönetmesi için Abu Dhabi Global Market’taki (ADGM) Finansal Hizmetler Düzenleme Kurumunun eski CEO’su Richard Teng ile anlaştı.
Binance’in pazartesi günü yaptığı açıklamaya göre Teng, ADGM’de yaptığı global ölçekli çalışmaların öncesinde Singapur Borsasının (SGX) regülasyondan sorumlu baş yöneticisiydi.
Singapur’un merkez bankası MAS’te de 13 yıl boyunca görev almış olan Teng, Binance Singapore’un CEO’luğunu üstlenirken bir yandan “yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılamaya”, bir yandan da “regülasyon standartlarına uyum göstermeye” çalışacak.
Binance son birkaç hafta içerisinde Asya’daki Singapur ve Hong Kong gibi bölgelerin yanı sıra Avrupa’daki birçok regülatörden uyarı aldı.
Binance’in CEO’su Changpeng Zhao, Teng’in işe alınmasıyla ilgili olarak, “Binance yalnızca teknolojik inovasyon değil, regülasyonlara gösterilen uyum bakımından da lider olacak. Richard’ın ekibimize katılması, bu doğrultuda atılmış büyük bir adımdır.” dedi.
Manchester United’ın eski oyuncusu hakkında soruşturma
Manchester United’ın eski oyuncularından Anderson’un kripto para kullanarak kara para aklayan bir suç örgütüyle bağlantılı olduğu iddia ediliyor.
Globo’nun haberine göre Brezilya’daki bir mahkeme, toplamda 6.5 milyon dolarlık bir yasa dışı faaliyete karıştıkları şüphesiyle emekli orta saha oyuncusu dahil olmak üzere 7 kişi hakkında inceleme yürütüyor.
Mahkemenin bu şahıslar hakkında yapılmış suç duyurusunu kabul ettiği ve bunları “hırsızlık, suç örgütüne üye olmak ve suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlendiri aklamak” suçlarını işledikleri şüphesiyle soruşturduğu aktarılıyor.
Şüpheliler arasında Anderson’un yer aldığını doğrulayan yetkililerin iddiasına göre bu 7 kişi, kripto paraları da kullanarak Brezilya’daki bir menkul kıymet borsasından yaklaşık 35 milyon Brezilya reali değerinde para aklamaya çalıştı.
Bu ithamları kabul etmeyen Anderson masum olduğunu savunarak 2019 yılından beri kripto para sahibi olduğunu, bu soruşturmada ismi geçen diğer altı kişiden birine geçmişte Bitcoin sattığını açıkladı.
Anderson’un avukatı Cezar Coitinho Junior, Globo’ya verdiği demeçte “Bir soruşturma yürütülüyor. Anderson’un bundan haberi var. Ama bu soruşturma sonunda Anderson’un suç işlediği değil, suça kurban olduğu ortaya çıkacak.” dedi.
Facebook’tan Messenger kullanıcılarına yeni hizmet
Sosyal medya devi Facebook, Messenger adlı mesajlaşma uygulamasının onuncu yılını kutlamak için bu çarşamba günü bazı güncellemelerin duyurusunu yaptı.
Toplamda 10 yeni özelliğin yer aldığı güncelleme paketinde başlangıç aşamasında sadece ABD’de kullanılabilen ve insanların birbirlerine para göndermesini kolaylaştıracak bir özellik yer alıyor.
İnsanlar bu özellik sayesinde arkadaşlarına doğum günlerinde Messenger aracılığıyla para hediyesi gönderebilecek. Kullanıcılar bildirime tıklayıp uygulama içerisindeki sohbete girdikten sonra kendilerine gönderilmiş parayı bir hediye kutusu içinde teslim alabilecek.
Eğer Facebook Pay bilgileri doğru girilmişse bu para Messenger uygulamasından alınıp doğrudan o kişinin banka hesabına aktarılacak.
Facebook’un mesajlaşma ürünlerinden sorumlu başkan yardımcısı Loredana Crisan tarafından tanıtılan bu özellik, içerisinde kripto paralar ile ilgili herhangi bir unsur barındırmıyor. Fakat Facebook’un bir taraftan bir dijital cüzdan projesi üstünde çalıştığı biliniyor.
Facebook Financial’ın yöneticisi David Marcus, 18 Ağustos’ta yaptığı bir paylaşımda, bu dijital cüzdanın “piyasaya sürülmeye hazır” olduğunu söylemiş ve şirket olarak kendilerine “adil bir fırsat verilmesini hak ettiklerine inandığını” belirtmişti.
Marcus daha sonra ayın 25’inde Bloomberg’e bir röportaj verip, bu kripto para cüzdanının non-fungible tokenlar (NFT) için de kullanılabileceğinin mesajını verdi.
Son iki buçuk ayın en zor blokları
Bitcoin blockchainindeki zorluk seviyesi çarşamba günü Türkiye saati ile öğleden sonra hash oranı ile uyumlu olacak şekilde güncellendi.
Ağdaki toplam hash oranı, Çin’in mayısın ikinci yarısında getirdiği kısıtlamaların ardından 150 EH/s seviyesinden 100 EH/s seviyesinin altına kadar düşmüş, hash oranındaki bu azalma nedeniyle blok kazmak da kolaylaşmaya başlamıştı.
Madencilerin ABD, Kazakistan gibi ülkelere geçiş yapmasıyla yeniden artan hash oranı, madencilik yapmayı da yeniden zorlaştırıyor.
Bu hafta yapılan güncellemeyle ağdaki zorluk seviyesi %13,24 oranında artıp 17.6 trilyon düzeyine çıktı. Zorluk seviyesi, 13 Mayıs’tan beri oransal olarak tek seferde bu kadar fazla artmamış, 13 Haziran’dan beri ise bu kadar yüksek olmamıştı.
Blockchaindeki ortalama hash oranı tekrar 100 EH/s’nin üstüne çıktığı ve yükselmeye devam ettiği için Bitcoin üretmek son üç güncellemedir arka arkaya zorlaşıyor.
Zorluk seviyesi, Şubat 2013-Kasım 2014 tarihleri arasında 50 haftadan uzun süre boyunca arka arkaya artış göstererek seri rekoru kırmıştı.
Chainalysis: Piyasa toparlanırken neler yaşandı?
Bu hafta sonu 49.000 doların üstünden el değiştiren Bitcoin, bundan yaklaşık bir ay önce 30.000 doların altına kadar inmişti.
Chainalysis’in baş ekonomisti Philip Gradwell, bu toparlanma olurken yaşanan gelişmelere ilişkin bazı veriler paylaştı.
Bu verilere göre kripto para piyasasındaki “büyük yatırımcılar”, fiyat haziranın sonunda 35.000 doların altına düştüğünden beri cüzdanlarına 197.000 tane Bitcoin eklediler. Burada ‘büyük yatırımcı’ derken kendi cüzdanını idare eden, 1 yıldan kısa süredir Bitcoin tutan, cüzdanında en az 1.000 adet BTC bulunduran ve cüzdanı açtığından beri o cüzdana girmiş toplam BTC miktarının ortalama %75’ini cüzdanında tutan yatırımcılar kastediliyor.
Büyük yatırımcıların sahip olduğu Bitcoin miktarı, fiyat şubatın sonunda 55.000 doların üstüne çıkınca azalmaya başlamıştı fakat son haftalarda yaşanan gelişmeler, bu miktarı yeniden eski seviyelere çıkardı.
Piyasa toparlanırken görülen bir diğer sinyal, itibari para kullanımındaki hareketlilik oldu. 2020’nin sonuna kadar, borsalara gönderilen toplam stablecoin miktarı, yine bu borsalara gönderilen Bitcoin ve Ethereum miktarının %75’inden çoğuna denk geliyordu (Örn: Borsaya 100 liralık BTC ve ETH gönderiliyor, 75 dolarlık stablecoin gönderiliyorsa stablecoinlerin BTC ve ETH miktarına oranı %75’tir).
Boğa piyasasına girilip fiyatlar yükselmeye başladığında bu oran %50’nin altına düştü. Bu, borsalara gönderildiğinde normalde büyük ölçüde stablecoin karşılığında satın alınan BTC ve ETH’lerin artık itibari parayla alınmaya başladığını gösteriyor, en azından öyle kabul ediliyor.
Ardından temmuz ayına gelindiğinde stablecoinlerin oranı yeniden %75 düzeylerine çıktı. Başka bir deyişle, fiyatların yükseldiği dönem ile itibari parayla yapılan alımların hareketlendiği ve fiyatların düştüğü ile itibari parayla yapılan alımların durgunlaştığı dönem arasında bir bağlantı var.
Gradwell, stablecoin oranının temmuzun sonundan beri düşüş halinde olduğunu söyleyip, “Bu, itibari para kullanan alıcıların geri döndüğüne ve fiyatı yukarı taşıdığına işaret.” açıklamasında bulundu.
Fiyatın toparlandığı dönemlerde yaşanan üçüncü gelişme, borsalarda görülen durgunluk ile ilgiliydi. Gradwell’in paylaşımına göre piyasadaki ticaret yoğunluğu, fiyatların düşmeye başladığı mayıs ayından beri yüksek seviyelerde ölçülüyor.
Ticaret yoğunluğu, borsalara blockchain aracılığıyla gönderilmiş kripto paraların ticaret hacmine göre belirleniyor. Eğer bir borsaya 1 tane bitcoin gönderilmiş ve o borsada 10 bitcoin değerinde alım-satım olmuşsa ticaret yoğunluğu 10; o borsaya 2 bitcoin gönderilmiş ve 16 bitcoinlik alım-satım olmuşsa ticaret yoğunluğu 8 olarak kaydediliyor.
Mevcut tablo, piyasanın düşüşe geçmeye başladığı dönemlerde hem talebin hem arzın azaldığı şeklinde yorumlanıyor. Gradwell’in deyimi ile, “Fiyatlar düştüğünde talep düşse de, aslında arz daha da çok düştü. Fiyat 50.000 doların altına inince insanlar alım yapmayı bıraktı ama satış yapmayı da bırakıp, fiyat için bir destek oluşturdular.”
Jack Dorsey yeni projesinin detaylarını paylaştı
Twitter’ın CEO’su Jack Dorsey, temmuzun ortasında bir açıklama yapıp, TBD adlı yeni bir proje geliştirdiklerini, bu projenin tek amacının merkeziyetsiz finans hizmetlerinin kullanımını kolaylaştıracak açık kaynaklı bir platform oluşturmak olacağını söylemişti.
Bunun ötesinde bir detay paylaşılmadığı için TBD’nin ne olduğuna dair pek ipucu yoktu. Dorsey ile projenin yönetiminden sorumlu Mike Brock tarafından yapılan açıklamaya göre ise bu projenin yol haritası belli oldu: Merkeziyetsiz bir borsa kurmak.
We’ve determined @TDB54566975’s direction: help us build an open platform to create a decentralized exchange for #Bitcoin https://t.co/jHYWHy1qmu
— jack⚡️ (@jack) August 27, 2021
Kripto para kullanıcıları merkeziyetsiz borsalar aracılığıyla sahip oldukları paraları merkezi bir kuruluşa emanet etmeden veya onun kontrolüne tabi kılmadan işlem yapabiliyor.
Tamamen kamuya açık ve açık kaynaklı şekilde geliştirilecek projenin hedefi, kişinin kendi özel anahtarını kendi kontrol ettiği cüzdanların daha kolay kullanılmasını sağlamak.
Mike Brock, şu anda bu projenin gelişimiyle ilgili özellikle maliyet ve ölçeklenebilirlik bakımından bazı soru işaretleri olduğunu ve bunu çözmek için Bitcoin camiası ile irtibat halinde olacaklarını söyledi.