Blockchain protokolü Terra’nın yerel tokeni olan LUNA nereden alınır? Terra güvenli mi?
Terra, itibari para (fiat) birimlerine sabitlenmiş stablecoin’leri kullanarak sabit fiyatlı küresel ödeme sistemlerine güç sağlayan blockchain protokolüdür.
Teknik makalesinde yazanlara göre, itibari paraların istikrarını ve yaygın ölçekteki benimsenmesini Bitcoin (BTC) para birimindeki sansür direnciyle birleştirerek hızlı ve ucuz ödeme çözümleri sunan Terra, Eylül 2020 itibarıyla ABD dolarına, Güney Kore wonuna, Moğol tuğrikine ve Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) para birimi sepetine bağlı stablecoin’ler sunuyor ve daha fazla seçeneği eklemeyi de planlıyor.
Terra özellikle Asya-Pasifik bölgesinde, Güney Kore merkezli mobil ödeme uygulaması olan Chai gibi birçok ödeme platformu ile ortaklık kurduğunu açıkladı. Buna ek olarak Terra, benimsenmesine güç veren işletme ve platformlar grubu olan Terra Alliance tarafından destekleniyor.
Şirket, Şubat 2019’da, 10 farklı ülkeden 45 milyona yakın kullanıcı kitlesini temsil eden ve 25 milyar dolarlık gayrisafi değere sahip e-ticaret platformlarının, birliğe üye olduğunu açıkladı.
Terra’nın Tarihçesi
Daniel Shin ve Do Kwon tarafından kurulan Terraform Labs, Terra platformu üzerine çalışmaya Ocak 2018’de başladı. Mainnet resmi olarak Nisan 2019’da kullanıma açıldı. İkili projeyi, kripto para ve blockchain teknolojisinin hızla benimsenmesini, fiyat istikrarını ve kullanılabilirliğini sağlamak için tasarladı. Kwon, Terra’nın arkasındaki şirket olan Terraform Labs’de CEO pozisyonunu üstlendi.
Terra’yı geliştirmeden önce büyük bir Güney Kore e-ticaret platformu olan Ticket Monster’ın kurucu ortaklığı ve yöneticiliğini yapan Shin, daha sonra tamamen işlevsel şirketler inşa etmek için girişimcilerle ortaklık kuran startup inkübatörü olan Fast Track Asia’nın kurucu ortaklığını yaptı.
Microsoft ve Apple’da yazılım mühendisliği yapmış olan Kwon, Terra öncesinde, merkeziyetsiz kablosuz örgütsel ağ çözümleri sunan girişim olan Anyfi’yi kurdu ve CEO’luğunu yaptı.
Terra Nasıl Çalışır?
Kripto paraların faydalarını, itibari paraların fiyat istikrarı ile birleştirdiğini belirten Terra, stablecoin arzını, talebe göre otomatik olarak ayarlayan algoritma ile sabitliğini koruyor. Terra bunu, LUNA sahiplerini ihtiyaca göre kazançlı takas oranları ile LUNA veya stablecoin ticareti yapmaya teşvik ederek başarıyor.
Terra’nın yerel coin’i olan LUNA, protokolün stablecoin’lerinin istikrarını sağlamak için kullanılıyor. Buna ek olarak LUNA sahipleri, yönetişim teklifleri sunabilir ve oylayabilir.
Terra, 1 milyar tokenlik arza sahip. Bu sayının aşılması halinde dengeli arz seviyesine geri dönene dek LUNA tokenler yakılır. Yeni LUNA tokenleri, Terra stablecoin’lerinin fiyatını korumak için ihtiyaç halinde protokolün algoritması üzerinden üretilir.
Terra blockchain’i, LUNA token sahiplerinin tokenlerini işlem doğrulamak için teminat olarak yatırabileceği ve bu oranda ödüllendirileceği Tendermint’i temel alan bir Hisse İspatı (Proof of Stake, PoS) konsensüs algoritması kullanılarak korunuyor. Token sahipleri, kazancın bir kısmını paylaşarak başkalarını da kendi adlarına işlem doğrulamaları için görevlendirebilir. Bu sayede token sahipleri, Terra platformunun güvenliğini sağlıyor.
Terra mainnet’i kullanıma açıldıktan kısa süre sonra, blockchain güvenlik onay şirketi CertiK, Mayıs 2019’da ağ için denetim gerçekleştirdi. Terra’nın ekonomik modelini inceleyerek piyasa manipülasyonu, ağın mimarisi ve kodlama dili üzerine testler gerçekleştiren CertiK, Terra ağının “modelleme ve matematiksel mantığının” iyi göründüğünü belirtse de blockchain’in performansı hakkında yorum yapmadı.
LUNA Nasıl Alınır?
Luna ilk olarak erken dönem yatırımcılarına özel token satışında sunuldu. Token satışı, Ağustos 2018’de 32 milyon dolar toplayarak sona erdi. Bu satış için üretilen 385.245.974 LUNA arsının yüzde 10’u Terraform Labs için, yüzde 20’si çalışanlar ve projeye katkı sağlayanlar için, diğer yüzde 20 Terra Alliance için, kalan yüzde 20 fiyat istikrarı rezervleri için, yüzde 26’sı proje destekleyicileri için ve yüzde 4’ü de başlangıç likiditesi için ayrıldı.
Terra platformunun kripto para birimi LUNA; Huobi, Bitfinex ve Upbit gibi önde gelen kripto para borsaları aracılığıyla temin edilebiliyor.