Blok zinciri teknolojisinin en büyük eksikliklerinden bir tanesi de dış veri (external data) ulaşımının kısıtlı olmasıdır. Bu sorunu çözmek amacıyla geliştirilen akıllı sözleşmeler de kimi zaman yetersiz kalabilmektedir. Zincir üstü ve zincir dışı verileri bir araya getirmeyi amaçlayan ve bu soruna en büyük alternatif ise “oracle” adını taşır. Oracle servisler, blok zinciri verilerini tıpkı bir ayna görevi görerek blok zinciri için anlaşılır bir hale getirirler. Rehber niteliğinde olan yazımızda, oracle’ların en popülerlerinden olan Chainlink projesini ve token’ı $LINK’i inceleyeceğiz.
Chainlink, blok zincirinde dış veri problemini çözmeyi amaçlayan bir oracle projesidir.
İçindekiler
1 Chainlink ekibi2 Chainlink nereden satın alınır?3 Temel özellikler4 Chainlink akıllı sözleşmeleri5 Projenin geleceği6 LINK deniz piyadeleri
Kısaltması: LINK
Block zinciri: Ethereum
Token tipi: “Utility”, Belirli Bir Amaca Uygun Token
Toplam arz: 1,000,000,000
Dolaşımda: 456,509,553 (4 Ekim 2021 itibari ile)
Chainlink ekibi
Projenin ve Chainlink Labs’in kurucu ortağı Sergey Nazarov, kripto ekosisteminde tanınan bir isimdir. Nazarov, New York Üniversitesi’nde işletme bölümünü tamamlıyor. Kendisinin, Chainlink’ten önce hayata geçirdiği birçok girişimi var.
Nazarov, profesyonel hayatına eğitimini tamamladığı kurumda öğretim görevlisi olarak başlıyor. Ardından, 2009 yılında ExistLocal isimli eşlerarası tecrübe alım ve satımının yapıldığı bir pazaryeri kuruyor.
2014 yılında ise CryptaMail adını sahip blok zinciri temelli bir mail sistemi geliştiriyor. Bu girişiminin ardından, SmartContract isimli bir platform kuruyor ve SmartContract platformunun kuruluşu Chainlink’e giden yolu açmış oluyor.
Chainlink nereden satın alınır?
Market büyüklüğü bakımından ilk 20 içerisinde yer alan $LINK, birçok global kripto para borsasında listelenmektedir. Binance, Coinbase ve FTX başta olmak üzere merkezi borsalardan LINK token satın alabilirsiniz. Ayrıca, Uniswap, Sushiswap ve Pancakeswap gibi merkeziyetsiz borsalardan da LINK token satın alabilirsiniz.
BtcTürk ve Paribu gibi önde gelen yerli borsalardan da LINK token satın almak mümkün.
Temel özellikler
Chainlink, farklı node’ları sayesinde gerçek dünya verilerinin işlendiği bir mekanizmadır. Akıllı sözleşmelere aktarılan verilerin olabildiğince güvenli ve şeffaf bir şekilde gönderimini sağlar. Chainlink’in buradaki en büyük farkı ise farklı kaynaklardan veri akışı gerçekleştirmesidir. Böylelikle, yüksek doğruluk payı olan bir tablo karşımıza çıkar ve akıllı sözleşmeler, gerçekleşebilecek muhtemel saldırılara karşı korunurlar. Merkeziyetsiz finans sektörünün büyümesiyle beraber, oracle teknolojisine olan ihtiyaç artmaya başladı. Dolayısıyla, flash loan tipi saldırılara karşı Chainlink kullanımı yaygınlaşmaktadır. Kimi projeler, veri akışı için merkezi oracle’ları tercih ederler ve, bu durum, güvenlik açıklarına sebep olabilir. Chainlink, merkeziyetsiz bir oracle’dır. Chainlink projesinin kullandığı üç farklı akıllı sözleşme tipi mevcut. Bu sözleşmeler sayesinde, zincir üstü ve zincir dışı veriler arasındaki bağlantı sağlanıyor. Tam da bu noktada Chainlink gibi oracle’lar zincir dışı verilerin aktarımında etkili olarak karşımıza çıkıyor.
Haydi gelin projenin sunduğu farklı tiplerdeki sözleşmelere göz atalım.
Chainlink akıllı sözleşmeleri
Chainlink Repütasyon Sözleşmesi – Bu sözleşme sayesinde, oracle sağlayıcısının işlem geçmişi performansı takip edilir. Böylelikle, performans geçmişi ve güvenilirliği onaylanır. Ardından, değerlendirmeleri sonucunda repütasyonu az nodelar çıkarılır.
Chainlink Emir Eşleştirme Sözleşmesi – Yukarıdaki görselde belirtildiği üzere, Talep Sözleşmesi üzerinden gelen işlem taleplerini nodelara aktarır. Buna ek olarak, doğru sayıdaki ve tipteki nodelar sayesinde gelen talep tamamlanmış olur.
Chainlink Kümeleme Sözleşmesi – Bu sözleşme sayesinde, seçilmiş oraclelar ve onaylayıcılardan tüm veriler alınır ve bir bütün haline getirilir. Böylece, daha doğru sonuçlar elde edilir.
Projenin geleceği
Merkeziyetsiz oracle fikri ile ortaya çıkan Chainlink, sunduğu teknoloji açısından yenilikçi bir düşünceye sahip. Bununla beraber, diğer projelerle sıklıkla anlaşma yapıyor olması da bir avantaj olarak karşımıza çıkıyor. Örnek vermek gerekirse, Chainlink projesi gün başına 1.4 adet anlaşma yapıyor.
Anlaşmalı olduğu proje sayısının fazla olması ve her geçen gün yenilerinin ekleniyor olması sebebiyle, proje ciddi anlamda gelecek vadediyor. Başlı başına kendi ekosistemini oluşturması, partnerlikleri kontrol edebileceğiniz bir internet sayfasının bulunuyor olmasından da anlaşılabilir.
LINK deniz piyadeleri
Bir projenin, özellikle kripto ekosisteminde bulunan bir projenin, başarılı olabilmesindeki en büyük etkenlerden bir tanesi de topluluktur. Çünkü, topluluğun birbirine olan entegrasyonu doğrudan projenin başarısına etki ediyor. Chainlink projesi de topluluğu tarafından sevilen ve rağbet gören bir projedir.
“LINK Marines” olarak bilinen oluşum, birçok Telegram grubu ve sosyal medya platformu aracılığıyla Chainlink projesinin tanıtılmasına katkı sağladı. Buna paralel olarak, Link deniz piyadelerini adeta bir “shill” yani pazarlama kampanyası yürüten organik bir oluşum olarak düşünebiliriz.
1/ #Chainlink is the most widely adopted decentralized oracle network across the entire blockchain ecosystem
$30B+ Total Value Secured
600+ Total Integrations
400+ On-Chain Data Feeds
550k+ Token Holders
Learn more by diving in the educational resources below